طراحی سوله و فضای اداری کارخانه ها

نمدر عصر صنعتی امروز، کارخانه‌ها به عنوان مراکز تولید و فعالیت صنعتی از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. یکی از عوامل حیاتی در بهره‌وری و عملکرد بهتر این واحدها، طراحی مناسب ساختمان‌های کارخانه و به ویژه سوله‌ها می‌باشد. طراحی سوله‌های کارخانه با توجه به نیازها و شرایط خاص محیط صنعتی، نقش بسیار مهمی در کارایی تولید و همچنین سلامت و ایمنی کارکنان دارد.

عوامل مهم در طراحی سوله های کارخانه ها چیست؟

ن

طراحی سوله‌های کارخانه‌ها نیاز به مطالعه دقیق و شناخت عوامل متعدد دارد. در زیر، عوامل مهمی که در طراحی سوله‌های کارخانه اهمیت دارند، آورده شده‌اند:

 نوع فعالیت

نوع فعالیت صنعتی که در کارخانه انجام می‌شود نقش مهمی در طراحی سوله دارد. برای هر صنعت و فعالیت خاص، نیازمندی‌ها و شرایط مختلفی وجود دارد.فعالیت هایی همچون (تولید انبارداری, فرآوری و … ) تاثیر زیادی بر طراحی سوله دارد.

اندازه و ارتفاع سوله

ابعاد سوله باید با توجه به نیازها و امکانات موجود بهینه شوند. ارتفاع سوله نیز باید به گونه‌ای باشد که امکان نگهداری تجهیزات و افراد به صورت ایمن فراهم شود

تحمل بارها

ساختار سوله باید قابلیت تحمل بارهای ناشی از تجهیزات، برف، بارهای وزنی متغیر، و هر نوع بار دیگری که ممکن است بر ساختمان اثر بگذارد، را داشته باشد.

مواد ساخت

انتخاب مواد ساخت با توجه به شرایط محیطی (مثل مقاومت در برابر آب، حرارت، یا مواد شیمیایی) و نیازهای ساختاری بسیار حائز اهمیت است.

تهویه و ایمنی

سیستم‌های تهویه و ایمنی در طراحی سوله بسیار حیاتی هستند. این امور شامل تهویه مطلوب، سیستم‌های آتش‌نشانی، خروجی‌های اضطراری، و سیستم‌های ایمنی برای کاهش حوادث ممکن است.

تجهیزات و نصبات

تعیین نیازهای تجهیزاتی مانند بالابرها، نورپردازی، سیستم‌های انرژی، و سایر تجهیزات مرتبط با فعالیت کارخانه از جمله موارد مهم در طراحی سوله است.

مکان‌یابی

انتخاب مکان کارخانه و سوله با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند دسترسی به مسیرهای حمل و نقل، انرژی، و شرایط زیست‌محیطی مؤثر است.

استانداردها و مقررات

رعایت استانداردها و مقررات مربوط به ساخت و طراحی ساختمان‌ها از جمله مهمترین عوامل در اجرای یک طراحی موفق است.

پایداری زیست‌محیطی

در طراحی سوله‌ها، اهمیت به پایداری زیست‌محیطی و استفاده از روش‌ها و مواد دوستدار محیط زیست حاکم باشد.

توسعه‌پذیری

تداوم فعالیت کارخانه و امکان توسعه در آینده نیز در طراحی سوله باید در نظر گرفته شود.

این عوامل همگی با هم ترکیبی موثر و بهینه را برای طراحی سوله‌های کارخانه ایجاد می‌کنند.

برای اینکه با روال طراحی سوله و فضای اداری ساختمان کارخانه ها بیشتر آشنا شویم بهتر است که مفاهیم کلمه ای هر عنوان را بررسی نماییم.

سوله چیست؟

سوله، ساختمانی بزرگ با سقف مسطح و بدون ستون‌های داخلی است که برای استفاده در انبارداری، تولید صنعتی، و سایر فعالیت‌های مرتبط با صنعت و تولید طراحی می‌شود. این ساختمان‌ها اغلب از فولاد، بتن یا مواد ساخت دیگری که به سرعت و به صورت اقتصادی قابل تولید استفاده می‌شود.

ویژگی‌های اصلی سوله‌ها عبارتند از:

سقف بلند و بدون ستون داخلی

سقف سوله‌ها اغلب به صورت مسطح و بدون ستون‌های داخلی طراحی می‌شود که امکان استفاده از فضای باز برای فعالیت‌های مختلف فراهم می‌آورد.

ساخت از مواد مقاوم

این ساختمان‌ها معمولاً از موادی مانند فولاد یا بتن ساخته می‌شوند که دارای مقاومت بالا در برابر بارهای مختلف هستند.

اندازه بزرگ

سوله‌ها به دلیل نیاز به فضای بزرگ برای فعالیت‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اندازه بزرگ امکان تجهیزات و فرآوری بخش‌های مختلف را فراهم می‌کند.

تهویه مناسب

طراحی سوله‌ها به گونه‌ای است که امکان تهویه مناسب فضا و ارتفاع بلند ساختمان را فراهم می‌کند.

استفاده از انرژی بهینه

بسیاری از سوله‌ها از سیستم‌های روشنایی طبیعی و سیستم‌های انرژی بهینه برای کاهش هزینه‌های انرژی استفاده می‌کنند.

سازگاری با تجهیزات صنعتی

سوله‌ها برای استفاده در صنعت و تولید طراحی می‌شوند، بنابراین باید سازگار با نیازها و تجهیزات مورد استفاده در این حوزه باشند.

سایت پلان چیست؟

به طور کلی، در هر زمینه‌ای که از اصطلاح “سایت پلان” استفاده می‌شود، می‌تواند به نقشه‌برداری و برنامه‌ریزی مرتبط با یک مکان یا یک پروژه اشاره داشته باشد.

سایت پلان (Site Plan) سایت پلان یا نقشه سایت، یک نقشه معماری است که جزئیات مکانی و محیط اطراف یک ساختمان یا پروژه را نمایش می‌دهد. این نقشه شامل اطلاعاتی نظیر ابعاد زمین، موقعیت ساختمان در زمین، محیط اطراف، مسیرها، پارکینگ، فضاهای سبز، و سایر اطلاعات مرتبط با محیط فیزیکی سایت می‌شود. در واقع، سایت پلان به معماران و سازندگان کمک می‌کند تا تدابیر مناسبی را برای یک ساختمان در محیط زیرین آن اتخاذ کنند.

ساختمان اداری چگونه طراحی میشود؟

ساختمان‌های اداری ممکن است بر اساس نیازها و خصوصیات مختلف هر پروژه تفاوت داشته باشند، اما مراحل کلی معمولاً مشابه هستند

تعیین نیازها و اهداف

اولین گام در طراحی ساختمان اداری، تعیین نیازها و اهداف است. این شامل تعداد و نوع ادارات، اندازه و نوع فضاها، تجهیزات مورد نیاز، نیازهای ایمنی و امکانات دیگر است.

تحقیقات و تحلیل

انجام تحقیقات در زمینهٔ محل احداث ساختمان، مطالعهٔ معماری مشابه، و ارزیابی نقاط قوت و ضعف طراحی‌های مختلف جزء این مرحله است

برنامه ریزی فضا

طراحی و برنامه‌ریزی فضاهای داخلی، شامل ادارات، اتاق کنفرانس، پذیرش و… به شکل بهینه و منطبق با نیازها انجام می‌شود.

طراحی معماری

در این مرحله، نقشه‌ها و طراحی‌های معماری ساختمان اداری به وجود می‌آیند. این شامل طراحی خارجی و داخلی، نمای ساختمان، سیستم‌های نورپردازی، نظام گرمایش و سرمایش و….

ساخت و اجرا

با پایان طراحی، مرحلهٔ ساخت و اجرا آغاز می‌شود. این مرحله شامل ساخت سازه، نصب تجهیزات، نورپردازی، دکوراسیون داخلی و سایر اقدامات مربوط به ساختمان می‌شود.

ایمنی و بهداشت

رعایت اصول ایمنی و بهداشت در طراحی و اجرای ساختمان اداری اهمیت دارد. این شامل طراحی خطوط اطفاء حریق، خروجی‌های اضطراری، سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق و….

برای درک مفهرچه بهتر از مفاهیم بالا پروژه ای را بعنوان نمونه باهم بررسی  مینماییم:

جهت شروع روند طراحی یک سایت پلان برای جانمایی سوله و ساختمان فضای اداری لازم است که ابتدا کارفرما مشخصات دقیقی از زمین خود داشته باشد.

این مشخصات شامل : سند برای ترسیم ابعاد دور تا دور زمین لازم است , اینکه بدانیم ملک مورد نظر از ضلع شمال /جنوب ,شرق و غرب دارای چه ابعادی هست, اینکه گذر یا خیابان در کدام ضلع قرار دارد و همچنین جهت باد و آفتاب به ترتیب الویت برای طراحی از کدام سمت میباشد.

پس از ترسیم ابعاد زمین، به سراغ جانمایی فضایی که قرار است سوله قراربگیرد میرویم(محاسبات دقیق ابعاد ستون و سازه میبایستی توسط مهندس سازه به دقت محاسبه گردد و معمار مییتواند کلیات این نقشه ی سازه را روی نقشه معماری لحاظ کند).

ورودی های اصلی زمین بسمت محوطه کارخانه میبایستی بدرستی در نظر گرفته شود و پس از آن مسیر رفت و آمد ماشین های شخصی,ماشین های سنگین و تردد افرار پیاده در سایت پلان مشخص شود.

قرار دادن حجم فضای اداری از موارد مهم بر روی سایت پلان است” اینکه ساختمان اداری و مخصوصا اتاق های مدیریت تا چه حد خواستار این است که بر روی فضای ساخت و تولید مشرفیت داشته باشد.

در ساختمان های اداری کارخانه ها میبایستی حتی الامکان از امکانات به روز رفاهی استفاده نمود که تمامیه فضاها میبایستی قبل از طراحی بررسی گردد.

پس از طراحی سایت پلان  و منطقه ی قرارگیری سوله ها و همچنین طراحی پلان ساختمان اداری نوبت به طراحی نمای سوله و درواقع طراحی نمای ساختمان اداری کارخانه میرسد.

طراحی نمای ساختمان کارخانه از لحاظ فرم و استفاده از مصالح متفاوت از یک ساختمان مسکونی میباشد.

مصالح کاربردی در نما میبایستی از متریال هایی با مقاومت بالا در نظر گرفته شود که بغیر از زیبایی ساختمان , استحکام بنا را طول سالهای متوالی تامین نماید.