یکی از متنوع ترین سبک های طراحی داخلی آسیا، سبک هندی میباشد که برگرفته از فرهنگ، هنر و معماری کشور هندوستان است و به شدت جنبهی معنوی هندوها را منعکس میکند. سبکی که در آن، استفاده از رنگهای شاد و متضاد و انواع تزیینات و مجسمه بسیار رایج است. سبک هندی فضاهای داخلی را گرم و صمیمی میکند و دارای زیبایی منحصر به فرد خود میباشد. در ادامه به بررسی ویژگیهای طراحی داخلی به سبک هندی میپردازیم.
رنگ، عنصر شاخص در فرهنگ و آیین هندوست که در زندگی از پوشش ظاهری گرفته تا طراحی داخلی، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در طراحی داخلی به سبک هندی، باید از رنگ های گرم و تند و تیز و پویا در پس زمینهی روشن استفاده نمود. در این سبک، چیدمان به جای هماهنگی، براساس تضاد رنگ میباشد. برای رسیدن به نتیجهی دلخواه، باید حداقل از ۳ رنگ مختلف در طراحی داخلی استفاده نمود. رنگهای به کار رفته میتواند دارای محوریت رنگ سبز از نوع یشمی، بنفش تیره، آبی لاجوردی، صورتی، نارنجی، قرمز و زرد باشد. برای ایجاد فضاهای تیره و روشن، میتوان از رنگهای نقره ای و طلایی استفاده کرد. از رنگ فیروزه ای و لیمویی تند در متعادل سازی فضا استفاده میشود.
اساس کار در چیدمان هندی، استفاده از طرحهای شلوغ و پیچ در پیچ است. این طرحها در کاغذ دیواری، پرده، کاشی، تابلو و … به صورت طرحهای پرکار و پرزرق و برق استفاده میشود. این طرحها الهام گرفته از پرندهها، گلها و حیوانات میباشند که هریک دارای نمادی فرهنگی و دینی است. طرح ترنج از جمله رایج ترین الگوها در سبک هندی است که از آن در کاغذدیواری، پردهها، ملحفه و کوسنها استفاده میشود.
خطوط منحنی در سبک هندی، از جایگاه بالایی برخوردار است. این خطوط یادآور سبک معماری هندی در معابد و آرامگاه هاست که در فضاهای داخلی نیز راه پیدا کرده است. طاقچههای فرمی شبیه گنبدهای معابد هندی و یا بوفههایی با این شکل، در خانههای هندی زیاد به کار میرود. همچنین مبلمان، میز، آیتمهای دکوراتیو در طراحی داخلی به سبک هندی، اغلب دارای خطوط منحنی و کروی هستند.
استفاده از انواع و اقسام پارچهها مانند پارچههای پولک دوزی شده، گل دوزی، تکه دوزی، رومیزیهای قلاب بافی شده، حریرهای سرمه دوزی شده، پارچههای مخمل زرق و برق دار و ساتن به رنگهای شاد در سبک هندی مرسوم میباشد. پارچههای ابریشمی و یا کتان دست ساز هندی در جهان شهرت دارند که به شیوههای مختلفی استفاده میشوند. از ارگانزو که معرف چیدمان هندی است، در پرده، رومیزی، رومبلی و حتی قاب عکس استفاده میشود. همچنین کوسن یکی از عناصر اصلی در چیدمان داخلی هندی است که پارچههایی با طرحهای کاملا متفاوت و پرنقش و نگار و رنگهای متضاد دارد.
تزیینات در سبک هندی، دارای سبک مخصوص به خود میباشد. همهی عناصر دکوراتیو منبت کاری شده در این سبک، از جایگاه ویژه ای برخوردار میباشند. پاراوان های چوبی، تابلوهای منبت کاری شده، میزهای عسلی و مبلمان با همین سبک، در چیدمان نقش پررنگی دارند. علاوه بر آن، میتوان از آیینه، مندیر و قاب عکس های منبت شده نیز استفاده نمود. مندیر در واقع یک نوع معبد کوچک است که در هرجای خانه جز اتاق خواب میتواند قرار گیرد.
صنایع دستی در تزیینات خانه، از جایگاه و ارزش بالایی برخوردار است. از مجسمهی فیل، پر طاووس، شطرنج، عود، چراغهای رنگی و … میتوان در چیدمان به سبک هندی استفاده کرد. استفاده از فیلچه در قالب مجسمههای چوبی، تابلوهای نقاشی شده و … در سبک هندی مرسوم است و به اعتقاد هندوها، تاثیر زیادی در به ارمغان آوردن ثروت دارد.
یکی از مصالح پرکاربرد در سبک هندی، چوب میباشد که فضایی گرم و صمیمی ایجاد میکند. از مبلمانهای دست ساز و منبت کاری شده گرفته تا انواع مجسمهها از چوب استفاده شده است. از جمله چوبهای استفاده شده، میتوان به چوب درخت آبنوس، درخت تیک (ساج) و درخت بلسان اشاره نمود. برای جداسازی و تفکیک فضاهای مختلف در خانه، میتوان از صفحههای چوبی حکاکی شده استفاده کرد.
یکی دیگر از مبلمانهای معروف سبک هندی، صندلی تابی است که در نشیمن خانهها قرار میگیرد. جنس این صندلیها از چوب و یا فلز بوده و به وسیلهی زنجیرهایی به سقف متصل میشوند.
المانها در سبک هندی از ارزش و جایگاه بالایی برخوردار هستند. هندیها در خانههای خود از نقوش شیوا، لاکشمی و گانشا استفاده میکنند و برای هر یک ارزش خاصی قائلند. عود و شمع از جمله المانهایی هستند که با روحیات ایرانیها نیز سازگار میباشد. شمع در گذشته به عنوان عامل روشنایی در خانههای هندوها و عود برای تغییر رایحه در خانهها استفاده میشد که امروزه به عنوان عنصر تزیینی از آنها استفاده میشود.
آویزهای رنگی و شرابههای پردهها که از تکه پارچههای رنگی، پولک، ملیله و منجوق و مهرههای رنگی تشکیل شده است، در چیدمان هندی زیاد استفاده میشود. از این آویزها میتوان برای تزیین پرده، آباژور و حتی لوستر نیز استفاده کرد. پارچهها و مهرهها با رنگهای تند و تیز و با رعایت اصل تضاد رنگی، با هم ترکیب و از لوستر و یا آباژور آویزان میشود.
به دلیل آب و هوای گرم و آفتابی هندوستان، کفپوش خانهها باید از جنسی انتخاب شوند که خنکی را برای خانه به ارمغان بیاورد. سنگ مرمر و سنگ گرانیت دارای مقاومت و دوام بالایی میباشند که هم خنک و جذاب و هم نیازمند مراقبت آنچنانی نیستند.
سبک هندی یکی از متنوع ترین سبکهای طراحی و چیدمان داخلی میباشد که از بارزترین ویژگی آن، استفاده از رنگ های متضاد و شاد، نقشها و طرحهای تو در تو و پرزرق و برق، استفاده از صنایع دستی و انواع مجسمه به عنوان تزیینات داخلی میباشد.
گردآورنده: سحر تاجمیرریاحی