نما یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین بخشهای یک ساختمان است چرا که در برخورد اول با آن مواجه میشویم. ازاین رو، زیبایی بصری و همچنین کیفیت و استحکام آن بسیار مهم میباشد. یکی از مصالح پرکاربرد و همچنین محبوب در طراحی نما، آجرنما است که بهطور گستردهای در طراحی و ساخت بناها مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع آجر به دلیل زیبایی، دوام و مقاومت در برابر شرایط جوی و تنوع بالا محبوبیت زیادی دارد. در این مقاله به بررسی تاریخچه، ویژگیها و مزایا، کاربردها، انواع آجرنما و طیف رنگی آن و در نهایت نکات مهم در انتخاب آنها خواهیم پرداخت.
آجر به عنوان یکی از قدیمیترین مصالح ساختمانی در تاریخ بشر شناخته میشود. استفاده از آجر به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش برمیگردد و در فرهنگهای مختلف، از جمله مصر باستان و روم، به کار رفته است. با گذشت زمان، تکنیکهای تولید آجر تغییر کرده و انواع مختلفی از آن به وجود آمده است.
آجر نما در انواع پروژههای ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد:
– ساختمانهای مسکونی: برای نمای خارجی خانهها.
– ساختمانهای تجاری: ایجاد جلوهای مدرن و جذاب برای فروشگاهها و دفاتر.
– محوطهسازی: استفاده در دیوارهای محوطه، باغها و پارکها.
– ساختمانهای تاریخی: حفظ ظاهر تاریخی بناها.
آجرنما از نظر بافت، متریال، کیفیت، رنگ و ظاهر در انواع مختلفی تولید میشود که براساس نیاز خود و تناسبات ساختمان میتوانید مدل مورد نظر خود را انتخاب کنید. همچنین بهتر است با یک کارشناس خبره یا طراح معمار مربوطه مشورت کنید و راهنماییهای لازم را بگیرید. انواع آجرنما از سنتی گرفته تا مدرن را شامل میشود که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت:
آجرنما سنتی برای ایجاد طرحهای سنتی و قدیمی استفاده میشود و به دو شیوهی دستی یا ماشینی تولید میشود. همچنین میتوان عواملی هم چون نوع، ضخامت، کیفیت و برند را در تعیین قیمت آجر نما سنتی موثر دانست. آجرنمای سنتی دارای انواع مختلفی است که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
آجر فشاری یکی از انواع قدیمی آجر است که از خاک رس فشرده تولید میشود. این آجرها معمولاً دارای اندازههای استاندارد و سطحی صاف هستند. ویژگیهای این آجر شامل:
– دوام بالا و مقاومت در برابر فشار و آسیب
– عایق حرارتی و قابلیت حفظ دما
– دارای زیبایی طبیعی و ظاهر زیبا و سنتی
آجر سفالی از خاک رس و آب تهیه میشود و پس از خشک شدن، در کوره پخته میشود. این نوع آجر به دلیل رنگهای متنوع و سطح زبر خود، در نمای ساختمانها بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. ویژگیهای این آجر شامل:
– دارای وزن سبک مناسب برای ساختمانهای چند طبقه
– دارای قابلیت تنفس و اجازه عبور بخار آب
بهترین آجرنمای ساختمان است که به زیبایی و تنوع بالا و مقاومت زیاد خود در ساختمان معروف است. این آجر دارای جنس سرامیکی بوده و مهمترین مادهی تشکیل دهندهی آن را خاک نسوز تشکیل میدهد. ویژگیهای این آجر شامل:
– مقاومت در برابر حرارت تا دماهای بسیار بالا
-دوام و استقامت بالا در مقابل عوامل زیست محیطی مانند نور خورشید و برف و باران
– عایق صوتی و کاهش سر و صدا
-دارای تنوع رنگ و طرح بالا به همراه ثبات رنگ در اثر گذر زمان
-عدم ایجاد شوره یا کپک به دلیل جذب پایین رطوبت
آجرنما نسوز خود دارای انواع مختلفی است که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
آجر شاموتی در اشکال مستطیلی و مربعی شکل در ابعاد متنوعی تولید و عرضه میشود. این آجر دارای دوام و طول عمر بالایی است و در رنگهای نارنجی، نارنجی تیره، زرد، زرد متمایل به نارنجی، قهوه ای روشن، قهوه ای تیره و قهوه ای اخرایی تولید میشود.
آجر رستیک دارای نقشها و ناهمواریهایی است که منجر به جلب توجه و زیبایی فوقالعادهای در نما میشود. ابعاد این آجر مانند سایر آجرها بوده و هم در طراحی داخلی و هم در طراحی نما استفاده میشود.
آجر کرکرهای دارای مقاومت بسیار بالا در برابر تغییرات آب و هوایی و کمترین میزان شوره زدگی و کمترین اتلاف انرژی اشاره کرد. این آجر میتواند دمای بالاتر ۱۲۰۰ را تحمل کند و هیچ تغییری در شکل و ظاهرش ایجاد نشود. آجر کرکرهای در رنگهای تیره و قهوهای مایل به قرمز تولید میشود.
آجر پلاک یکی دیگر از انواع آجرنما است که عنصر اصلی تشکیل دهندهی آن را خاک رس میباشد. به همین دلیل دارای بالاترین مقاومت در برابر تغییرات آب و هوایی و کمترین میزان شوره زدگی است. همچنین در برابر آتش سوزی نیز از خود مقاومت بالایی نشان میدهد. در رنگهای زرد، نارنجی و قهوهای تولید میشود. یکی از پرطرفدارترین محصولات این گروه آجر قزاقی است.
آجر قزاقی در بناهای بزرگ و باستانی مانند مسجد جامع اصفهان، طاق کسری و گنبد کاووس به کار رفته است. نام این آجر به زمان ورود قزاقها به ایران برمیگردد که دیوار سربازخانه هایشان از نوعی اجر با ابعاد ۵ در۱۰در۲۰ بصورت سنتی میساختند. آجر قزاقی در سه سایز پلاک، نیمه و کامل تهیه شده و دارای رنگ بندی بسیار بالا از جمله رنگ های خاکی، زرد، اتشی، حنایی، پوست پیازی و قرمز اخرایی میباشد. ویژگیهای این آجر شامل:
– دارای عایق بندی بالا در برابر گرمایش و سرمایش
– تنوع بالا در رنگ، اندازه و شکل
– نگهداری بسیار آسان
– کاهش هزینهها و نرخ بیمه نسبت به بقیه مصالح
آجر حصیری دارای ظاهری حصیری شکل است که به نمای ساختمان ظاهری زیبا میبخشد. این آجر به روش لعابی تولید میشود و در نتیجه در برابر نور خورشید و تغییرات آب و هوا از مقاومت بالایی برخوردار است. آجر حصیری دارای تنوع رنگ و مدل بالایی است که منجر به منحصر به فرد شدن نمای ساختمان شما میشود.
آجر لفتون در روستایی با همین نام تولید شده اما در حال حاضر از خاک رس در شهرهای دیگری مانند اصفهان و یزد نیز تولید میشود. این آجر در دو رنگ قرمز و زرد موجود بوده که مهمترین مدل آن ۱۰ گل است. این به این معنا است که بر روی آن ۱۰ سوراخ وجود دارد. به دلیل سوراخهایی که بر روی سطح خود دارد از وزن سبکی برخوردار بوده و به آجر سوراخدار نیز معروف است. ویژگیهای این آجر شامل:
– مورد استفاده در سقف ها، سوله ها، و دیوار چینی محوطه ها
– ایجاد شدن عایق و خلاء برای کاهش وزن
– امکان تحمل فشار و وزن
– امکان ایجاد دیوارهای حایل و غیر حایل
یکی از انواع آجرنما لفتون، آجر بهمنی میباشد که علاوه بر نمای ساختمان، در دیوار چینی نیز کاربرد دارد.
آجر بهمنی در نما و دیوار به کار میرود و در از خاک رس در ترکیبات آن استفاده میشود. ضخامت آن ۳ تا ۴ یا ۵ سانتی متر و دو ضلع دیگر آنها ۱۰در۲۰ می باشد. این آجر در رنگهای زرد کمرنگ (اجر سفید)، زرد پررنگ (اجر بهمنی)، قرمز روشن و قرمز سیر تولید میشود.
آجر لعابی به دلیل قرار گرفتن یک لایه لعاب بر روی آن، دارای تنوع رنگی بالا و زیبایی منحصر به فرد است. این آجر از پرمتقاضاترین آجرها برای نمای ساختمان به شمار میآید. همچنین این لعاب، سبب افزایش مقاومت و طول عمر آجر شده و در برابر فرسایش و برخورد مواد شیمیایی مقاوم است.
طیف رنگی آجرنما به دلیل تنوع بالا در تولید، بسیار گسترده است و هم در نمای خارجی و هم نمای داخلی استفاده میشود. با این حال بیشترین رنگهای تولید شده شامل موارد زیر است که هر کدام از این رنگها، طیف ریز و درشت و رنگهای تیره و روشن دارد:
آجر نما یکی از مصالح اساسی در صنعت ساختمانسازی است که با تنوع بالا و ویژگیهای منحصر به فرد خود، توانسته است جایگاه ویژهای در طراحی معماری پیدا کند. انتخاب نوع مناسب آجر نما بسته به نیازها، بودجه و شرایط جغرافیایی متفاوت خواهد بود. با توجه به مزایای فراوان این مصالح، استفاده از آنها در پروژههای ساختمانی نه تنها زیبایی را افزایش میدهد بلکه به دوام و پایداری بناها نیز کمک میکند. شما میتوانید با توجه به بودجه و طرح مورد نظر خود، از مشاوران و طراحان معماری مربوطه راهنماییهای مورد نظر را گرفته و بهترین طرح را برای خود به ارمغان بیاورید.
گردآورنده: سحر تاجمیرریاحی
2 دیدگاه
ممنون بسیار کامل و جامع بود🙏
زنده باشید
خوشحالیم که مفید بوده براتون