برای شروع طراحی نمای ساختمان دو طبقه لازم است که موارد زیر را بررسی نماییم:
در دنیای امروز، طراحی نمای ساختمان به عنوان یک جنبه اساسی از هنر و مهندسی ساخت و ساز، نقش بسزایی در تعیین شکل و جلوه نهایی ساختمانها دارد. نمای ساختمان، نه تنها به عنوان وجهه خارجی سازه نمایان میشود، بلکه نمای آن به عنوان یک عامل تعیینکننده در جذابیت و هویت مکانی، تاثیر مستقیمی بر تجربه افراد از محیط زندگی دارد. این اهمیت به ویژه در شهرهای پرجمعیت و پیچیده امروزه، که ساختمانها به عنوان بخش اساسی از فضاهای شهری تعاملات انسانی عظیم را پوشش میدهند، به شدت افزایش یافته است.
طراحی نما ساختمان به دلیل تأثیر گذاری بر استتار و تعامل افراد با محیط پیرامون، نه تنها یک چالش هنری، بلکه یک ضرورت فنی نیز به شمار میآید. از یک سو، زیبایی و هنر در طراحی نما، ارتباط مستقیم با رفاه و رونق فرهنگی جامعه دارد و از سوی دیگر، این طراحی باید با استانداردهای ایمنی، سازهای و اقتصادی هماهنگ شود.
در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف طراحی نمای ساختمان دو طبقه پرداخته و تأکید بر اهمیت توازن بین جنبههای هنری و فنی در این فرآیند خواهیم داشت.
برای شروع طراحی نمای هر ساختمانی لازم است که ابتدا پلان و نقشه ی ساختمان توسط معمار و طراح نما بخوبی بررسی شود,محل قرارگیری دیوارهای صلب , محل قرارگیری بازشوها و پنجره ها, و محل ورودی ساختمان همگی عوامل تاثیر گذار در فرم طراحی نمای ساختمان میباشند. حال به سراغ جواب , سوال های مطرح شده میرویم تا بتوانیم با داده های بدست آمده بهترین طراحی را برای پروژه مربوطه به ارمغان آوریم:
طراحی نمای بیرونی ساختمان با استفاده از انواع مختلفی از سبکها و اقتدارات طراحی صورت میگیرد. هر سبک به نوعی مفهومی خاص از زیبایی و هنر را با خود به همراه دارد. در زیر به برخی از سبکهای قابل استفاده در طراحی نمای ساختمان اشاره شده است:
نمونه ها:سبکهای معمول مانند نئوکلاسیک، باروک، رنسانس
ویژگی ها: استفاده از ستونها، کندهکاریهای پیچیده، طرحهای زیباییشناسانه
نمونه ها: عماری مدرن، معاصر
ویژگی ها:استفاده از خطوط ساده، ساختارهای فنی، بازتاب فناوری و نوآوری
نمونه ها: معماری رترو، استفاده از المانهای دهههای گذشته
ویژگی ها: بازی با المانهای قدیمی، استفاده از رنگها و الهامگیری از زمینههای مشخص تاریخی
نمونه ها : معماری هنری، طراحی با الهام از هنرهای تجسمی
ویژگی ها: آزادی در استفاده از فرمها و رنگها، ابتکار در ایجاد طرحهای گرافیکی
نمونه ها : ساختمانهای با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، طراحی با تأکید بر حفاظت از محیط زیست
ویژگی ها: استفاده از مواد بازیافتپذیر، طراحی با توجه به بهرهوری انرژی
نمونه ها : طراحیهای با الهام از دنیای فانتزی، مثل معماری فضایی
ویژگی ها: استفاده از فرمها و المانهای خلاقانه و خیالی
پس از انتخاب سبک طراحی با توجه به موارد فوق میبایستی بودجه ی کارفرما را مدنظر قرار بگیریم چرا که سبک های مختلف نما درای هزینه های اجرایی متفاوت و همچنین دستمزدهای مختلفی میباشد.بعنوان مثال شخصی که نمای ساختمان دو طبقه ی خود را کلاسیک یا رومی در نظر دارد , باید با آگاهی از این باشد که نمای کلاسیک بصورت تمام سنگ کار میشود و این سبک نما بدلیل تزئینات زیاد , دستمزد تقریبا دو یا سه برابری نسبت به نمای مدرن را برای اکیپ های اجرایی شامل میشود.
اما در طراحی نما به سبک مدرن میتوانیم از مصالح ترکیبی همچون آجر و سنگ , آجر و چوب و .. نیز استفاده نمود و بابت طراحی ساده تر به نسبت دستمزدهای اجرایی هم کمتر میشود.
در نظر گرفتن این مورد از این جهت حائز اهمیت میباشد که در استان های مختلف کشور ایران با توجه به تنوع اقلیم و آب و هوا میبایستی مصالح بومی سازگار با همان منطقه را در در طراحی خود در نظر بگیریم ,و همچنین در خیلی مواقع حتی فرم ساختمان نیز تحت تاثیر محل قرارگیری پروژه میباشد
بعنوان مثال : در منطقه شمال از سقف های شیب دار و مصالحی با مقاومت بالا در برابر رطوبت و رشد قارچ میبایستی استفاده شود.
در طراحی نمای ساختمان، موارد زیباشناسی حائز اهمیت بسیاری است و توجه به این عوامل میتواند نتیجه نهایی نما را بهبود میبخشد. در زیر به برخی از موارد زیباشناسی که در طراحی نما باید به آن توجه شود، اشاره شده است
تضاد مناسب بین المانهای مختلف نما به منظور ایجاد تعادل و هماهنگی در طراحی.
استفاده از رنگها به شکل هنرمندانه و با توجه به معنای آنها.
ایجاد بازتابهای نوری مناسب بر روی نماها.
ایجاد فرمها و شکلهای جذاب و منحصر به فرد.
تنوع در اندازه و طرح المانهای نما.
استفاده از ترکیب المانها و جزئیات مختلف در یک نما به منظور ایجاد تنوع و جلب توجه.
ایجاد حس حرکت و جریان در نما از طریق خطوط و المانهای موجود.
استفاده از تکرار المانها یا الگوهای خاص به منظور ایجاد وحدت و ثبات در نما.
تعیین گرافیکی مناسب بین المانها جهت ایجاد وضوح و تفکیک در نما.
درنظر گرفتن محیط اطراف و تطابق نما با فضای اطراف به منظور یکپارچگی.
ایجاد نماهایی که با محیط و کاربران ارتباط مفهومی داشته باشند.
استفاده از مواد و تکنولوژیهای پایدار در طراحی نما به منظور حفاظت از محیط زیست
در زیر به تحلیل نمونه ی طراحی شده ی یک نمای دو طبقه در استان اصفهان میپردازیم:
ساختمان زیر واقع در استان اصفهان منطقه سپاهانشهر میباشد.
ساختمان دارای دو طبقه روی پیلوت میباشد
نمای مد نظر , ضلع جنوب میباشد
خواسته ی کارفرما طراحی نمای ساختمان به سبک مدرن و استفاده از مصالح آجر سفید، سنگ مشکی و چوب میباشد.
برای شروع طراحی نمای ساختمان دوطبقه , ابتدا پلان های ساختمان را بررسی نمودیم و سه بعدی کلی از ساختمان ترسیم گردید,سپس محل درب و پنجره ها جانمایی شد. پس از آن با توجه به تمامی موارد نامبرده در مطالب بالا , اصول ترکیبی و زیبایی شناسی در طراحی لحاظ گردید و تمامی آیتم ها و المان های مورد نیاز , سه بعدی میشوند.
پس از تکمیل حجم ساختمان نوبت به مرحله ی رندرگیری( مشخص نمودن مصالح , نورپردازی و جزئیات نما) میرسد.که در تصویر زیر قابل مشاهده میباشد.
برای اجرای نمای طراحی شده نیاز به نقشه های فنی , ابعاد و اندازه های دقیق , تعیین میزان مصالح میباشد که تمامی این موارد توسط مهندسین معمار مجموعه ی پلانکده طراحی , ترسیم و به کارفرما تحویل میگردد.